Moskova'da düzenlenen özel bir etkinlikle, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk matbu eserleri gün yüzüne çıktı. Lenin Kütüphanesi'nde sergilenen eserler, tarih meraklıları ve araştırmacılar tarafından büyük ilgi gördü. Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi Tanju Bilgiç'in de katıldığı etkinlik, Moskova Yunus Emre Enstitüsü ve Lenin Kütüphanesi Doğu Edebiyatı Merkezi işbirliğiyle hayata geçirildi.

Osmanlı Matbaacılığının Doğuşu

Osmanlı İmparatorluğu'nda matbaacılık, İbrahim Müteferrika tarafından 18. yüzyılın başlarında başlatılmıştır. Bu dönemde basılan eserler, Osmanlı düşünce ve kültür hayatında önemli bir dönüm noktası olmuştur. Lenin Kütüphanesi'nde sergilenen bu nadide eserler, o dönemin entelektüel atmosferini günümüze taşıyor.

İbrahim Müteferrika, Osmanlı İmparatorluğu'nda matbaacılığın öncüsü olarak kabul edilir. Aslen Macar kökenli olan Müteferrika, İslam dinine geçtikten sonra Osmanlı hizmetine girmiş ve matbaacılık alanındaki yetenekleriyle kısa sürede öne çıkmıştır. 1727 yılında devletten aldığı izinle ilk Osmanlı matbaasını kurmuş ve çeşitli eserlerin basımını gerçekleştirmiştir.

Müteferrika'nın matbaasında basılan ilk eser, Vankulu Lügati olarak da bilinen Sıhah-ı Cevheri adlı Arapça-Türkçe sözlüktür. Bu eser, Osmanlı aydınları ve öğrencileri için önemli bir kaynak olmuş ve matbaacılığın yaygınlaşmasına katkı sağlamıştır. Daha sonraki yıllarda coğrafya, tarih, tıp ve matematik gibi farklı alanlarda da eserler basılmıştır.

Sergide Öne Çıkan Eserler

Sergide, İbrahim Müteferrika Matbaası'nda basılan ilk eserlerin yanı sıra, dönemin diğer önemli matbu eserleri de yer aldı. Bu eserler arasında şunlar bulunuyor:

• Tarih-i Hind-i Garbi: Amerika kıtasının keşfi ve Batı Hint Adaları'nın tarihini anlatan önemli bir eser.
• Tuhfetü'l-Kibar fi Esfari'l-Bihar: Denizcilik ve coğrafya alanında yazılmış bir eser.
• Cihan-nüma: Katip Çelebi'nin yazdığı, dünya coğrafyasını anlatan kapsamlı bir eser.

Bu eserler, Osmanlı İmparatorluğu'nun dünya hakkındaki bilgi birikimini ve kültürel etkileşimini gözler önüne seriyor.

Etkinliğin Önemi ve Sonuçları

Moskova Yunus Emre Enstitüsü Koordinatörü Gökhan Yağcı, etkinliğin önemine dikkat çekerek, "Bu sergi, Türk-Rus kültürel ilişkilerinin güçlenmesine önemli bir katkı sağlayacaktır. Osmanlı matbaacılığının ilk dönem eserlerini Rusya'da sergilemek, ortak tarihimize ışık tutmak açısından büyük önem taşıyor" dedi.

Lenin Kütüphanesi Doğu Edebiyatı Merkezi Müdür Yardımcısı Mihail Melanyin ise, "Kütüphanemizde bulunan bu nadide eserleri Türk dostlarımızla paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz. Bu tür etkinlikler, farklı kültürler arasındaki anlayışı ve işbirliğini artırmaya yardımcı olacaktır" şeklinde konuştu.

Sergi, Osmanlı İmparatorluğu'nun kültürel mirasını ve matbaacılık tarihini daha yakından tanımak isteyenler için önemli bir fırsat sunuyor. Bu tür kültürel etkinlikler, Türkiye ve Rusya arasındaki dostluk bağlarını güçlendirmeye ve ortak tarihe ışık tutmaya devam edecektir.