
HPV Aşısı Hakkında Kritik Uyarı! Ücretsiz Ama Yetersiz Mi?
Türkiye'de HPV aşısının ücretsiz olması sevindirici bir gelişme olsa da, uzmanlar aşının kapsamı ve uygulama yaşı konusunda önemli uyarılarda bulunuyor. Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Üyesi Dr. Ayşegül Ateş Tarla, en kapsayıcı aşının (9 suşlu) kullanılmasının ve doğru yaş grubuna uygulanmasının önemini vurguluyor.
HPV Aşısında Kapsam Neden Önemli?
Dr. Ayşegül Ateş Tarla, HPV'ye karşı mücadelede aşılama kadar kapsamlı tarama politikalarının da önemli olduğunu belirtiyor. Şu anda eczanelerde bulunan 9 suşlu aşı, sadece serviks kanserine karşı değil, aynı zamanda HPV'nin neden olduğu genital siğiller ve diğer kanser türlerine karşı da koruma sağlıyor. Sağlık Bakanlığı'nın ise şu an sadece HPV 16 ve 18 suşlarına karşı koruma sağlayan aşıyı uygulamaya almayı planlaması bazı uzmanlar tarafından yetersiz bulunuyor.
Dr. Tarla'nın açıklamalarına göre:
“Türkiye’nin HPV ile ilişkili kanserleri azaltmada etkili bir strateji geliştirmesi için yalnızca “ücretsiz” aşı değil, “doğru aşı”, “doğru yaş grubu” ve “eşit erişim” gibi temel unsurların da dikkate alınması gerekiyor.”
Peki, 9 valanlı aşı neden daha kapsamlı? Çünkü bu aşı, HPV'nin 9 farklı tipine karşı koruma sağlıyor. HPV, dünyada en yaygın cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biri ve kadınlarda serviks kanserlerinin %99'u HPV enfeksiyonuyla ilişkili. Ayrıca HPV, anal, vulvar, vajinal, penis ve orofaringeal kanserlerin de başlıca nedenlerinden biri.
Aşıların önemi şu şekilde özetlenebilir:
- Serviks kanserinin %70’ini önleyebilir.
- Genital siğillerin %90’ını önleyebilir.
- HPV’ye bağlı diğer kanserlerden de koruyabilir.
Ücretsiz Aşı Uygulaması Ne Zaman Başlayacak?
Sağlık Bakanlığı'nın açıklamasına göre, 2025 sonu itibarıyla 13 yaşındaki çocuklar HPV aşısına ücretsiz erişebilecek. Ancak geçmişte de benzer bir vaat verilmiş ancak uygulamaya geçilmemişti. Bu nedenle, uygulamanın hayata geçirilmesi yakından takip ediliyor.
Dr. Tarla'ya göre, HPV aşısının erkeklere de uygulanması gerekiyor. Ancak Türkiye’de uygulamada cinsiyet ayrımı söz konusu. Oysa HPV’nin bulaşma riski yeni partnerle temasla birlikte her yaşta devam ediyor.
HPV Hakkında Bilmeniz Gerekenler
HPV (Human Papillomavirus),rahim ağzı kanserine ve genital bölgede siğillere sebep olabilen bir virüstür. Dünya genelinde cinsel yolla bulaşan en yaygın hastalık olarak bilinir. 200’den fazla tipi bulunan HPV'nin bazı tipleri kansere neden olabilirken, bazıları sadece siğil oluşumuna yol açar.
Yüksek riskli HPV tipleri: HPV 16, HPV 18, HPV 31, HPV 33, HPV 45, HPV 52, HPV 58
Düşük riskli HPV tipleri: HPV 6 ve HPV 11
HPV aşısı, genital siğillere ve rahim ağzı kanserine neden olan HPV virüsüne karşı koruma sağlar. Genellikle 9 ila 26 yaşları arasındaki kadınlar için önerilir, ancak 40’lı yaşlara kadar uygulanması da faydalı olabilir.
HPV aşısının ücretsiz olması önemli bir adım olsa da, aşının kapsamı ve uygulama yaşı konusundaki tartışmalar devam ediyor. Uzmanlar, en etkili korunma için 9 suşlu aşının ve yaygın tarama programlarının uygulanmasının gerekliliğini vurguluyor. Türkiye'nin bu konuda Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) hedeflerine ulaşması için daha kapsamlı bir strateji izlemesi gerekiyor: 15 yaş altı kız çocuklarının %90’ının aşılanması, kadınların 35 ve 45 yaşlarında en az bir kez HPV taramasından geçmesi ve saptanan kanserlerin %90’ının tedavi edilmesi.