Gebze Teknik Üniversitesi laboratuvar enzim tanıma tesisinde çalışan araştırmacılar, lösemili hastalara ait asparaginaz enzim kollarının Türkiye'de üretilmesi için yurt dışından alçı temin edildi.
Çocukluk Çağı Akut Lenfoblastik En yaygın kanser türü olan lösemi (ALL) hastalıklarının tedavisinde kullanılmakta ve yurtdışından ithal edilen ilacın etken maddesi asparaginaz enzimleri çalışmaları Türkiye'de üretilmeye başlanmıştır.
Binay Enzim Tespit Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Gebze Teknik Üniversitesi (GTU) Laboratuvarlarında (BERC) kimya, ilaç, deri, kağıt, gıda ve tekstil gibi sektörlerde yaygın olarak kullanılan yerel enzimlerin elde edilmesi için bilimsel araştırmalar yapılmakta ve yurt dışından temin edilmektedir.
Daha önce pek çok ithal enzimi sektörün hizmetine sunan, TÜM hastalıkların tedavisinde kullanılan ve yurt dışından ithal edilen ilaçları Türkiye'de üretilecek enzim asparaginazın etken maddesi olan ilaçları daha önce sanayinin hizmetine sunan laboratuvar çalışanları.
Avrupa Bilim ve Teknoloji İşbirliği (COST) programı kapsamında TÜBİTAK tarafından destek almaya hak kazanan söz konusu uyuşturucunun 3 yıl içinde piyasaya sürülmesi hedefleniyor.
GTÜ Biyomühendislik Bölüm Başkanı Doç. Barış Binay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, üniversitenin çatısı altında faaliyet gösteren enzim tanıma laboratuvarında enzimlerin klonlanmasından modellemeye ve üretime kadar birçok çalışma yürüttüklerini söyledi. Binay, birçok farklı dönemden geçen ilaç endüstrisinde 1970'li yıllarda geliştirilen rekombinant DNA teknolojisi ile biyoteknolojik ilaçlara geçiş yaşandığına işaret ederek, biyoteknolojik ilaçların çevre dostu süreçlerde yüksek saflıkta elde edildiğini belirtti. Özellikle kanser gibi bazı özel hastalık gruplarında tasarlanan ilaçların DNA'nın çoğalmasını durdurarak hücrenin büyümesini engellediğini anlatan Binay, "İşte enzimler tam da böyle bir ilaca karşılık geliyor. Geliyor. Enzimler çözüm sunabilir. İlaç etken maddelerini düşük maliyetle ve çevreye duyarlı süreçlerle üretmek istediğinizde görüyoruz ki önemli ilaçlardan 8 tanesi yurt dışından temin edilerek tıbbın hizmetine sunulmaktadır.Birçok enzim bazlı ilaç ithal edilmektedir ancak Bunlardan 8 tanesi göze çarpmaktadır.Bunların önemi nadir hastalıklarda kullanılmalarıdır.Dolayısıyla bu ilaçların ülkemize maliyeti oldukça yüksektir.Bunlardan biri de asparaginaz etken maddeli, genellikle Japonya, Kanada'dan temin edilen ilaçtır. ve 2 Avrupa ülkesi. ”Çalıştıkları projede asparaginaz enzimine odaklandıklarını anlatan Binay,“ Bu enzim çocuklarda ALL olarak bilinen akut lenfoblastik löseminin tedavisinde kullanılıyor. ALL tedavisinde kullanılan bu ilaç hem Sağlık Bakanlığı hem de hasta yakınları için oldukça yüksek maliyetlere sahiptir. Bu enzimi laboratuarımızda üretmek için buraya taşındık. "Dedi.
Binay, Yunanistan ve Finlandiya ortak çalışmasında enzimlerin ilaç formuna taşınması ve ticarileştirilmesi sonucunu elde ettikten sonra Türkiye'de bir ilaç firması ile iş birliği yaparak puan elde edeceğiz" dedi. Biyoprosesin son aşamasını hedefliyoruz. Optimize ettiğimiz enzimi bu ilaç firmasına teslim edin ve piyasaya sürün. Projenin süresinin 3 yıl olduğunu bildiren Binay, “Bu süre zarfında doğadaki organizmalardan çok sayıda asparaginaz enzimi alıp klonlayacağız. Çok fazla asparaginaz enzimimiz olacak. Bunlar arasından uygun olan asparajinaz adayını, enzim mühendisliği tekniklerini kullanarak bilgisayar ortamında modelledik ve piyasadakilerden çok daha işlevsel ve kararlı bir enzim elde edeceğiz. 3 yıllık süre sonunda üreteceğimiz prototipi iş birliği yaptığımız ilaç firmasına teslim edeceğiz. "Dedi.
Doç. Sekizde bire indireceğimizi tahmin ediyoruz."