Zeytinyağlıların zarafeti ve sirtakinin coşkusu… Yunan mutfağı ve danslarına neden bu kadar yakınız? Aynı güneş, aynı deniz; iki kültür… Sofralarda zeytinyağlı mezeler, düğünlerde sirtaki… Yunan yemekleri sadece lezzet değil, bir yaşam felsefesi. Peki, Ege'nin karşı kıyısından gelen bu tatlar neden bizi etkiliyor? Bu benzerliklere ışık tutan isimlerden biri, başarılı işletmeci Mehmet Uğur Deveci. Deveci, Yunan mutfağının sadece lezzet değil, bir yaşam felsefesi olduğunu söylüyor.

Yunan Mutfağının Temel Taşları

Yunan mutfağı denince akla zeytinyağlılar, deniz ürünleri, beyaz peynirli salatalar geliyor. Ancak bu mutfak sadece yemekten ibaret değil. Mehmet Uğur Deveci, bu mutfağın temelini şöyle açıklıyor: "Doğallık, sadelik ve sağlık bu mutfağın ruhunu oluşturuyor. Malzemeler basit ama lezzetler derin." Ege'nin iki yakası aynı güneşi, toprağı, denizi paylaşıyor. Bu yüzden mutfaklar benzer ürünleri kullanıyor. Deveci ekliyor: "Yunanlar da bizim gibi enginarı, kabak çiçeğini, börülceyi çok sever. Ama pişirme teknikleri farklı." Yunan yemeklerinde malzemeye duyulan saygı ön planda.

"Yunan mutfağını neden çok seviyoruz?" sorusuna Deveci'nin cevabı şöyle: "Çünkü Yunan mutfağı bizim coğrafyamızın bir parçası. Ege’nin iki yakasında benzer ürünler, benzer tatlar, benzer sofralar var. Bu mutfakta zeytinyağının sadeliği, deniz ürünlerinin tazeliği, mezelerin paylaşma kültürü var. Yani sadece yemek değil, bir yaşam biçimi var. Bence en büyük artısı, ağırlıklı olarak doğal ve hafif malzemelerle hazırlanması. Zeytinyağı kullanımı, taze sebzeler, baklagiller ve deniz ürünleri Yunan mutfağının temel taşları. Bu da hem sindirimi kolaylaştırıyor hem de genel sağlık açısından fayda sağlıyor. Burada ağır soslar, krema ya da fazla yağ yok. Yemekler genellikle az işlemden geçmiş, mevsiminde hazırlanıyor. Hem lezzeti hem de besin değeri korunuyor. Bu yüzden özellikle sağlıklı yaşamı önemseyen insanlar için büyük artı."

Yunan tatlılarında Osmanlı etkisi görülüyor. Baklava, lokma, revani gibi tatlar Yunan sofralarında da var. Ancak Deveci, bu benzerliklerin rekabet değil, kültürel zenginlik olduğunu belirtiyor: "Lezzetler bizim ortak mirasımız. Önemli olan paylaşmak, yaşatmak ve geleceğe taşımak."

Sirtakinin Hikayesi ve Kasap Havası İlişkisi

Her dans bir hikaye anlatır. Sirtaki neyi anlatıyor? Bu dansın müziği Türk müziği mi, Yunan müziği mi? Sirtakinin kökenine dair birçok hikaye var. Mehmet Uğur Deveci en bilinenini şöyle anlatıyor: "Sirtakinin kökeni kasap havasına dayanır. Kasap havası, Osmanlı döneminde İstanbul’da oynanan bir dans türüydü. İstanbul’un Fener ve Balat semtlerinde yoğunlaşan kasap locaları arasında doğan bu dansın figürleri kasapların günlük yaşamlarını ifade eder ve hayvanlar kesilmeden önce bir ritüel olarak hayvanın etrafında dönülerek, diz kırıp çökerek yapılırmış." Kasap havası zamanla evrilerek sirtakiye dönüşmüş.

Deveci, gençlerin geleneksel danslara ilgisinin arttığını söylüyor: "Değişen eğlence anlayışı, insanların eskiyi özlemesine neden oluyor. Sirtaki gibi köklü danslar, sadece bir ritim değil; aynı zamanda duygusal bir bağ, bir geçmişe dönüş. İnsanlar artık sadece eğlenmek değil, hissetmek istiyor," diyor.

Kadehler Kırılsın, Kalpler Kırılmasın!

Peki, tabaklar neden kırılıyor? Efsaneye göre, bir Yunan düğününde kavga çıkmış. Aile büyüğü kadehini kırmış ve kavga kesilmiş. Adam demiş ki: "Kadehler kırılsın, kalpler kırılmasın!"

Yunan mutfağı ve sirtaki, Ege'nin iki yakasını birleştiren ortak değerler. Bu lezzetler ve danslar, sadece yemek yemek veya eğlenmek değil, bir yaşam biçimi. Mehmet Uğur Deveci'nin de dediği gibi, önemli olan bu mirası paylaşmak, yaşatmak ve geleceğe taşımak.