Yusuf Ziya Bahadınlı Vefat Etti! Köy Enstitülü Efsane Yaşamını Yitirdi
Son Dakika

Yusuf Ziya Bahadınlı Vefat Etti! Köy Enstitülü Efsane Yaşamını Yitirdi


19 May 20255 dk okuma2 görüntülenmeSon güncelleme: 19 May 2025

Türkiye İşçi Partisi (TİP) eski milletvekili ve Köy Enstitüsü mezunu öğretmen Yusuf Ziya Bahadınlı, 97 yaşında hayata gözlerini yumdu. Devrimci hareketin önemli isimlerinden olan Bahadınlı, yalnızca bir yazar, öğretmen, yayıncı veya eski bir vekil değil, aynı zamanda sosyalist düşünceyi benimseyen öncü bir düşünür olarak da tanınıyordu. Türkiye ilericiliğinin, devrimci geleneğinin ve halkçı edebiyatının sembol isimlerinden biri olan Bahadınlı, ardında sayısız eser, derin bir mücadele hafızası ve ilham kaynağı olacak bir yaşam bıraktı.

Yusuf Ziya Bahadınlı Kimdi?

Yusuf Ziya Bahadınlı, 9 Eylül 1927'de Yozgat'ın Bahadın köyünde doğdu. Asıl soyadı Çalışkan olan Bahadınlı, Köy Enstitüleri'nde eğitim gördü. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun olduktan sonra öğretmenliğe başladı. İspir'deki öğretmenliği sırasında Çalışkan soyadını bırakarak köyünün adını aldı. Ankara'da bir süre THY'de çalıştıktan sonra İstanbul'da yayınevi kurmak istedi. Kadıköy'de bir dükkan açtı ancak işler istediği gibi gitmeyince dükkanı bakkala çevirdi. Bakkaldan kazandığı parayla Hür Yayınevi'ni kurdu. Yeni Dünya ve İlke dergilerini çıkardı. Hazırladığı "Türkçe Deyimler Sözlüğü" adı nedeniyle basılmayınca, Aydın Su ismiyle okullara soktu.

Bahadınlı, Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) kurulmasında ve örgütlenmesinde önemli rol oynadı. TİP'in Yozgat il örgütünü kurdu ve Yozgat milletvekili olarak Meclis'e girdi. Meclis'te TİP'i temsil eden 15 milletvekilinden biriydi. Alevi bir köy çocuğu olması, sol eğilime yönelmesinde önemli rol oynadı. Aleviliğin dini bir mezhep değil, eşitlikçi bir kültür olduğunu savunarak sosyalist yaklaşıma katkıda bulundu. 12 Eylül darbesinden hemen önce bir yıl için gittiği Avrupa'da 12 yıl boyunca sürgünde yaşadıktan sonra Türkiye'ye döndü. Sosyalist İktidar Partisi'ne üye oldu ve Türkiye Komünist Partisi'nin yeniden kurulmasında yer aldı. Hayatı boyunca mücadele etmekten ve üretmekten vazgeçmedi.

Yusuf Ziya Bahadınlı'nın Eserleri

Yusuf Ziya Bahadınlı, edebiyat ve düşünce dünyasına önemli eserler kazandırmıştır. Başlıca eserleri şunlardır:

  • Hikâyeleri: İtin Olayın Ağam, Haçça Büyüdü Hatiş Oldu, Geçeneğin Karanlığında, Titanik’te Dans, Tavandaki Kırmızı, Bir Hikayem Var
  • Romanları: Gülleceli Kâzım, Gülleceyi Sel Aldı, Gemileri Yakmak, Devekuşu Rosa, Lidya Gözleri Yaprak Yeşili
  • Anıları: Öyle Bir Aşk, Meclis’in İçinde Vurdular Bizi
  • İncelemeleri: Dört Sosyalist Ülke, Türkiye’de Eğitim Sorunu ve Sosyalizm, Anadolu Aleviliği ve İslam Fanatizmi, Yaşamak ve Ölmek Üstüne
  • Sözlükleri: Deyimlerimiz ve Kaynakları, Türkçe Deyimler Sözlüğü, Atasözleri Sözlüğü, Türkçe Okul Sözlüğü

Yusuf Ziya Bahadınlı'nın vefatı, Türkiye'nin sosyalist hareketi ve edebiyat dünyası için büyük bir kayıp. Onun mirası, eserleri ve mücadelesi gelecek nesillere ilham kaynağı olmaya devam edecektir. Bahadınlı, sosyalist bir dünya ve sosyalist bir Türkiye için verdiği mücadeleye her zaman bağlı kalmış, boyun eğmemiş ve bu değerlere sıkı sıkıya sahip çıkmıştır.